06 jun 2024 Verslag bezoek aan “De Beersche Hoeve”
Door coöperatie-lid Michelle
‘Hee, dat logo lijkt best wel een beetje op het onze!’
Op Tweede Pinksterdag vertrok er een grote bus vanaf de parkeerplaats voor de winkel naar Noord-Brabant, waar tussen de Kleine Beerze en de Grote Beerze het biodynamische groenteteelt- en zaadveredelingsbedrijf ‘De Beersche Hoeve’ ligt, een dochterbedrijf van coöperatie Odin. De grote delegatie leden werd allerhartelijkst ontvangen met koffie en thee door Theo, Janneke, Luc en Teun, de boeren en zaadvermeerders of -veredelaars van De Beersche Hoeve. Dat de ‘kiemkracht’-gedachte hier ook werd gedeeld bleek wel uit het logo bestaande een uitkiemend zaadje.
Zaadvast versus hybride
Tijdens het welkomstpraatje werd ons het belang van zaadvaste rassen uitgelegd: momenteel wordt de zaadproductie voor de reguliere landbouw door 5 bedrijven gecontroleerd. De zaden die verkocht worden door deze bedrijven zijn zogenaamde ‘hybride zaden’, die worden geproduceerd door twee verschillende soorten, waarvan door inteelt eerst de meest gunstige eigenschappen zijn vastgelegd, met elkaar te kruisen. Deze planten hebben een hoog productieniveau en een hoge mate van uniformiteit, wat gunstig is voor boeren indien de (meteorologische) omstandigheden ook uniform zijn. Maar door de diversiteit te verlagen gaat ook de natuurlijke veerkracht en weerbaarheid van de planten achteruit. Vandaar dat pesticiden nodig zijn om ze tegen insecten en ziekten te beschermen. En laten twee van de vijf bedrijven die het monopolie hebben op de wereldwijde zaadproductie nou ook bestrijdingsmiddelen verkopen… Bovendien kunnen hybride planten zichzelf niet effectief voortplanten. Zaadvaste rassen daarentegen kunnen zichzelf voortplanten door kruisbestuiving. Boeren die met zaadvaste rassen werken hoeven dus niet elk jaar nieuwe zaden te kopen bij die grote bedrijven. Bovendien wordt door de kruisbestuiving de diversiteit en veerkracht van de gewassen behouden. Er wordt wel geselecteerd op gunstige eigenschappen, zoals smaak en weerbaarheid, maar dit wordt niet gedaan in een laboratorium op DNA-niveau maar met respect voor de natuurlijke groeicyclus van de planten. Het proces is dus ook wat langer: soms gaan er jaren overheen voor een nieuw biodynamisch ras is ontwikkeld. De Beersche Hoeve doet aan zaadvermeerdering (productie van zaadvaste rassen) en zaadveredeling, waarbij nieuwe rassen worden ontwikkeld.
Wilde rucola en biodynamische preparaten
Het welkomstpraatje waarin ons dit allemaal werd uitgelegd vond plaats in de schuur tussen de landbouwmachines, terwijl de boerderijkat en de Jack Russell van Marloe en Ed elkaar goed in de gaten hielden. Daarna stond ons een uitgebreide vegane lunch te wachten, bestaande uit quiche, een heerlijke courgettesoep en diverse salades. Na de lunch werden we in twee groepen rondgeleid over het erf en de akker. Daar ontdekten we het bestaan van wilde rucola, werd ons uitgelegd hoe door uitwisseling met een biologische koeienboer een lokaal ecosysteem werd gecreëerd (weidegrond voor de koeien tegen mest voor de compost) en mochten we een kijkje nemen in het ‘laboratorium’, waar biodynamische preparaten worden gemaakt. Ook mochten we op de akker, die een kilometer wandelen door het bos verderop ligt, een veredelingsproject met rode boerenkool en pompoen bewonderen. De Beersche Hoeve verbouwt in het bos, wat een natuurlijke barrière legt tussen de biodynamische gewassen en de omliggende reguliere landbouw.
Terug naar huis
Na afloop van de gezellige, zonovergoten dag (de uit voorzorg meegebrachte regenjassen bleken niet nodig te zijn) kregen we allemaal een ‘goody bag’ met o.a. biologische zaden en biodynamisch katoen, waar de handwerkers onder ons erg blij mee weren. Er werden bedankjes uitgewisseld en uitnodigingen om een keer langs te komen in het Maastrichtse en op andere manieren contact te houden. Sommigen van ons lijkt het leuk om wellicht een weekje als wwoofers mee te helpen op de boerderij.
“Bijzonder, als twee coöperaties elkaar ontmoeten. Dan krijg je kruisbestuiving!”