25 nov Hoe gaat het met onze lokale aardappel?
Het is weer stamppottijd en onze aardappelen Laura en Nicola liggen waarschijnlijk wat vaker in jullie boodschappenkar. Hoe was het aardappeljaar voor de boer achter dit product? We spraken met Raymond Niesten van de Poshoof in Maastricht.
Van de epidemie trekken zich de groente gelukkig niets aan, toch was 2020 ook voor de Maastrichtse aardappel geen optimaal jaar, zegt Raymond Niesten. Raymond is biologische boer en vanaf het begin lid en leverancier van Gedeelde Weelde. ‘Dit jaar was teelttechnisch een beetje lastig vanwege de droogte’, legt Raymond uit. ‘Het weer lijkt wel extremer te worden.’
Raymond Niesten, zijn moeder Maria (l) en zijn vrouw Marloe
Raymond zet als ondernemer op verschillende paarden en heeft wel elk jaar een innovatie of nieuw project in petto. Meer dan eens zegt hij ‘Of het functioneert, weet je pas als je het probeert.’ Op dit moment teelt zijn bedrijf de Poshoof naast aardappelen ook asperges, spelt, haver, grasklaver en lupine. Vanaf volgend jaar wil Raymond ook Tritordeum verbouwen, een graansoort dat weinig gluten bevat en goed tegen droogte kan. En als hij nog even door mag dromen: over het algemeen zou hij zich nog meer op granen en lokale projecten willen richten, bijvoorbeeld door een samenwerking met lokale bakkers.
Zijn lokale afzet schat Raymond op dit moment op ongeveer vijf procent, de rest verkoopt hij op landelijk niveau. Met uitzondering van asperges, die hij ook regionaal goed aan de man krijgt. Om zijn positie op de landelijk markt te verbeteren heeft Raymond 2018 de bedrijfsvoering van het akkerbouwbedrijf van een pionier en één van de eerste bioboeren in Zuid-Limburg, Norbert Huijts in Voerendaal overgenomen.
Maar kwantiteit is voor Raymond niet alles. Daarvan getuigt zijn besluit om de overstap te maken naar Demeter, het keurmerk voor biologisch-dynamische landbouw. Dit stelt veel strengere eisen aan het product en de teelt dan de ‘reguliere’ biologische productiewijze. Raymond: ’Ik geloof in de kracht van het geheel. En we willen de hoogst haalbare kwaliteit. Dus hebben we gezegd: Als het financieel kan, dan moeten we ervoor gaan.’ Ze moeten nog enkele puntjes op de i zetten, vertelt Raymond, maar hij denkt dat de Poshoof in 2021 de officiële Demeter certificatie krijgt.
Aan Gedeelde Weelde zou Raymond natuurlijk nog veel meer aardappelen willen leveren. De regionale markt is in de afgelopen dertig jaar duidelijk gekrompen vindt hij. Kopen we er zoveel minder dan? ‘Ja, waarschijnlijk heeft de aardappel op de menu’s van de meeste mensen plaats moeten maken voor rijst en pasta.’
Als je naar de globale ontwikkeling kijkt dan blijkt dat de aardappelhandel in de afgelopen dertig jaar juist met een derde is gestegen en dan ook als ‘groeimarkt’ wordt aangeduid. Maar deze groei zit voornamelijk in de handel met bevroren aardappel producten (denk aan bv. frietjes) en – in het geval van Nederland – de handel met pootaardappel. In dat laatste staat Nederland zelfs bovenaan met een marktaandeel van vijftig procent. Bizar als je je voorstelt dat een groente die in bijna elk land groeit op zo grote schaal door de wereld verscheept wordt en dat er in Saudiarabië Nederlandse pootaardappelen gezet worden.
Ondertussen daalt, zoals Raymond ook observeerde, de verkoop van tafelaardappelen binnen Nederland. Deze bedroeg in 2017 nog geen vier procent van de totale Nederlandse productie. Als we meer regionaal willen consumeren, misschien mogen we dan ook af en toe een plekje op ons menu inruimen voor aardappelsoep, stampot, puree en co? Laura en Nicola van de Poshoof are waiting for you 🙂